منابع استرس در ورزشكاران و مربيان كاراته و شيوه هاي مقابله با آن

استرس در ورزش گريز ناپذير است و مشاركت در ورزشهاي رقابتي مختلف، خصوصاً ورزش قهرماني، با استرسهاي شديد
جسماني، رواني و هيجاني همراه است ( 1). به همين علت عملكرد و موفقيت هر ورزشكار تحت تأثير عوامل استرسزاي فردي و
محيطي قرار ميگيرد ( 2،3 ). بنابراين كليه روان شناسان ورزشي، آمادگي رواني را بخش مهمي از آمادگي كلي ورزشكاران تلقي
مينمايند ( 4) و در ارزيابي آمادگي رواني ورزشكاران نيز اعتماد به نفس و اضطراب دو مقوله بسيار مهم ميباشند ( 7،6،5 ). تمرين
و مسابقه در سطوح بالا نيازمند حفظ تمركز كامل بر اهداف و نيز مراحلي است كه ورزشكار را در رسيدن به آن ياري ميكند.
هنگامي كه عدم تمركز ناشي از استرس باعث انحراف ورزشكار از اهداف عملكردي ميشود، بايد به سرعت و با مهارت هاي قوي
روان شناختي دوباره به شرايط مسابقه يا تمرين بازگردد. يكي از اين مهارت هاي مهم، شيوههاي مقابله با استرس 1 است ( 8)؛ به
طوري كه آموزش اين مهارت ها بخشي از برنامه آمادگي ورزشكاران را تشكيل ميدهد ( 9). در مدلهاي نظري مختلف، شيوههاي
مقابله با استرس بسيار زيادي معرفي شده است ( 2،3،10 ). در يكي از آخرين نظريهها در اين زمينه، يو 2 پژوهشگر كرهاي در سال
2000 سبكهاي مقابله با استرس را به 4 گروه مسئلهمدار 3، هيجانمدار 4، اجتنابي 5 و شهودي 6 تقسيمبندي كرده است. در اين مدل،
سبك شهودي براي فرهنگ كشورهاي آسيايي و مشرق زمين تناسب زيادي دارد؛ به طور كلي اين سبكها همان عكسالعملهاي
فرد در رويارويي با عامل استرسزا ميباشد ( 11 ). افلاطوني ( 1380 )، حسينينيا ( 1386 ) و توكلي ( 1387 ) گزارش كردند
ورزشكاران بيشتر از روش مسئلهمدار و كمتر از روش مقابله اجتنابي استفاده ميكنند ( 14،13،12 ). بنابر آنچه كه اشاره شد در اين
مقاله بر آنيم تا ضمن بررسي دقيق سبك هاي مقابله با استرس در بين ورزشكاران موارد كاربرد هريك از سبك ها را نيز بر اساس
ويزگيهاي شخصيتي افراد بررسي نموده و جايگاه كادر مربيگري در اين فرايند را نيز مورد كنكاش قرار دهيم. هم چنين علل و
عوامل بروز اضطراب و استرس و نشانگان آن در محيط هاي ورزشي بخش ديگري از مقاله را شامل مي شود و البته بخاطر تأثير
شگرف رفتار مربيان در اين پديده سعي شده كه به يافته هاي محققان در زمينه سبك مقابله با استرس در مربيان كلاس جهاني نيز
اشاراتي گردد.
1- Coping with Stress Styles
2- Yoo
3- Problem Focus Coping
4- Emotional Focus Coping
5- Avoidance Coping
6- Transcendence Coping